Onderhoud lederhosen: hoe krijg je die vlekken weg?

Hoe onderhoud ik mijn lederhosen

Lederhose sauber machen?

Hoe onderhoud je je lederhose, dat is iets wat ons nuchtere hollanders uiteraard slapeloze nachten bezorgd:). De ene is fel gekant tegen wassen en houdt het op de impregneerspray, de ander zweert bij een wasbeurtje. Hoewel de Beieren hun lederhosen nooit wassen, doen de Oostenrijkers het wel degelijk. Maar wie heeft er nou gelijk? Goed nieuws voor de iedereen die zo’n vettig ding ook niet alles vindt. Je kunt hem wassen, maar, met beleid. Lees eerst deze blog over de andere opties, alvorens je naar het uiterste redmiddel grijpt: de wasmachine.

April: Korte broeken weer

Voor ons geen rokjesdag natuurlijk, al denken de dames daar misschien anders over. Zo rond 8 april was het eindelijk zo ver. De temperatuur was zo zomers dat het tijd werd om onderin de kast te duiken, op zoek naar de korte broeken van vorig jaar. Natuurlijk gaan die gewassen de kast in, tenzij je een lederhosen liefhebber bent. Heb jij je lederhosen schoon weten te houden tijdens oktoberfeesten en carnaval? Of ben jij er zo eentje die denkt “bier vlekt niet”, en heb je je lederhose ergens onder in de kast gesmeten? Volgens Beierse traditie is het not done je lederhose te wassen, maar nu blijkt dat ze in Oostenrijk dat wel doen. De hamvraag is dus, hoe onderhoud je je lederhosen het beste en wat doe je als hij niet meer past?

Past ie nog?

Altijd een spannend moment vind ik. Zo’n broek die je een paar maanden niet gedragen hebt, en dan ook nog in de periode dat er veel te schransen is, dat is toch altijd een beetje penibel. Groot was dan ook mijn opluchting toen de korte broek nog paste. Eigenlijk wel een beetje strakker dan ik verwacht had, want in mijn beleving heb ik noest doorgetraind tijdens de wintermaanden. Ook ben ik me niet te buiten gegaan aan bier of oliebollen dus had heel stiekem gehoopt dat ik de broekriem weer een gaatje kon aantrekken, maar helaas wat zulks dus niet het geval. Wel bleek de broek in de loop van de dag toch weer wat losser te gaan zitten dus waarschijnlijk gewoon te heet gewassen of misschien zelfs in de droger beland. De lederhose heeft dat helemaal. Een reden om hem nooit te groot te kopen, maar precies aan. Als het goed is rekt ie dan wel mee als je een beetje mocht groeien. Niet voor niets is de lederhose uitgerust met twee knopen:).

Onderhoud lederhosen: Wassen of niet wassen?

Tja, hoe zit dat dan met het onderhoud van de lederhosen, de broek die levenslang mee moet kunnen gaan want onverslijtbaar. Gooi je zo’n broek per ongeluk in de was of in de droger, dan gaat hij waarschijnlijk minder lang mee dan je gedacht had, om over de pasvorm maar te zwijgen. Maar doe je niets en heb je na het oktoberfeest je broek in een weekendtas laten zitten, dan wacht je straks een beschimmelde verrassing. Over het onderhoud van leer lopen de meningen duidelijk nogal uiteen. Leer als natuurproduct kan prima nat worden maar kan toch niet tegen wassen, hoe zit dat dan? En de zeemleren doek dan van oma, die net zolang meeging om de ruiten te drogen tot hij meer gat dan doek was? En de tip van oma, om een drupje zijn in het water te doen om het leer soepel te houden, kom je ook nergens tegen daar waar het over het onderhoud van je lederhose gaat.

Leer van nature bijna onderhoudsvrij

Eigenlijk is het niet zo heel moeilijk als je je voorstelt dat leer een natuurproduct is dat net als je huid, gevoed moet worden met oliën. Zolang dat velletje nog aan een levend wezen vast zit, wordt de huid van binnenuit gevoed. Het velletje laat geen water door en na een bui regen droogt de huid vanzelf weer mooi op. Dat komt natuurlijk omdat de warmte van het dier ervoor zorgt dat de natte huid snel droogt. Uitdrogen wordt voorkomen door een modderbad of zoals gezegd, doordat de huid van binnenuit gevoed wordt. Maar zowel te hoge als te lage temperaturen zijn funest voor je huid en dus ook voor leer. Felle zon, daar kan leer niet tegen tenzij je het leer heel goed in vet (denk maar aan de cowboyhoeden en paardenzadels).

Leerbewerking zorgt voor onderhoud lederhosen

Om ervoor te zorgen dat leer ook mooi blijft nadat het van de eigenaar ontdaan is ( of eigenlijk andersom), moet de huid bewerkt worden. Eerst worden de huiden gewassen en ontdaan van haar, vlees en vet. Daarna wordt de huid gesplitst, omdat alleen de nerflaag geschikt is om leer van te maken. Daarna wordt het leer gelooid. Dit is een proces dat ervoor zorgt dat de eiwitten in de huid onoplosbaar worden zodat de huid niet kan vergaan. Ook in deze stap wordt het leer nat gemaakt. Natuurlijke looistoffen zorgen voor een extra mooie uitstraling en zijn minder milieubelastend dan de veel vaker gebruikte chroomzouten.

Onderhoud lederhosen: beschermlaagje tegen water en olie

Voor het maken van lederhosen worden alleen de allerbeste leersoort gebruikt, aniline leer. Het is leer dat 100% bestaat uit de nerflaag die door en door geverfd is en voorzien is van een beschermlaag waardoor het water- en vetafstotend is. Aan dit leer kun je zien dat het helemaal natuurlijk is, omdat er geen laagje aan is toegevoegd dat oneffenheden maskeert. Semi aniline leer heeft wel een dergelijk laagje waardoor het leer een egale kleur heeft en nog sterker en slijtvaster is dan gewoon leer. Voor meubels wordt het leer vaak ook nog voorzien van een soort laklaag, maar voor kleding is dat meestal niet het geval.

Onderhoud lederhosen: Drogen en borstelen

Kortom de leerfabrikant heeft er voor gezorgd dat het leer eigenlijk heel makkelijk in onderhoud is. Het in stand houden van de water- en vuilafstotende laag is het belangrijkst, dus als je een lederhosen koopt, is impregneren misschien wel een goed idee. Waar je verder op moet letten in vocht. Want als leer nat wordt, is het belangrijk dat het niet te snel, maar ook weer niet te langzaam droogt. Wanneer het te snel gaat, kan het leer hard worden en barstjes gaan vertonen, gaat het te langzaam, dan zal het leer muf gaan ruiken en misschien zelfs gaan schimmelen. Belangrijk is dus dat de broek buiten droogt, in de wind, maar niet in de volle zon. Ook een hele goede manier is hem gewoon aanhouden tot hij droog is, maar lang niet iedereen zal dat een fijn idee vinden. Door de beweging en je lichaamswarmte weet je zeker dat het leer niet te veel krimpt en blijft het soepel.

Onderhoud lederhosen: Speciaal leerwasmiddel gebruiken

Wassen van je lederhosen lijkt daarom niet zo’n goed idee. Ook chemische reiniging wordt afgeraden. Ten eerste los je hoogstwaarschijnlijk het beschermende laagje op dat de fabrikant heeft aangebracht en ten tweede zal het leer uitdrogen door het wasmiddel dat je gebruikt. Toch is er iemand die zich wel waagt aan een wasbeurt, hoewel zonder enige garantie. Alfred Anton Stadlbauer. Zijn argument is dat het in Oostenrijk wèl gebruikelijk is de lederhose te wassen, maar in Beieren niet. In Beieren is het motto “bier maakt geen vlekken” en is wassen not-done.

oostenrijkse klederdracht mannenToch wassen?

Het allerbelangrijkste is dat je er speciale leerzeep voor gebruikt en dat je veel aandacht besteed aan het drogen. Daarna veel tijd stoppen in het borstelen van het leer. Sommigen zweren erbij dat ze de lederhose gewoon in de wasmachine wassen. Weliswaar op 30 graden en met een speciaal leerwasmiddel, maar dat het zonder meer probleemloos kan. Het argument is best redelijk: voor het maken van een mooie lederhuid, moet het leer uren en soms dagenlang in water geweekt worden, dus waarom zou je het als broek niet kunnen wassen? Gebruik bij handwas een milde shampoo met een neutrale ph, zoals bijvoorbeeld babyshampoo.

Lederhosen vieze gewoonten

Drogen en borstelen

Wanneer je je gewaagd hebt aan een wasbeurt en je alle aanwijzingen hebt opgevolgd uit de video’s dan wordt het tijd voor het drogen. Liggend drogen op een plek met voldoende ventilatie. liefst buiten op een droogrek. Tot slot moet je het leer centimeter voor centimeter borstelen zodat het weer mooi en soepel valt. Maar de kenner zegt: niet wassen, een lederhosen moet er “speckig und dreckig” uitzien, vooral in de wiesentijd, oktoberfeest tijd dus.

Tips voor het schoonmaken zonder wassen

Vind je het toch enigszins spannend je lederhose te wassen maar wil je aan de andere kant ook niet rondlopen met vlekken, probeer dan deze tips:

  1. Dep met gewoon water heel voorzichtig op de vlek, nooit wrijven.
  2. Gebruik mineraalwater bij hardnekkige vlekken. Het bruisende water zorgt ervoor dat de vlek makkelijker oplost. Ook hier alleen voorzichtig deppen in de richting van de leerstructuur.
  3. Voor vetvlekken kun je talkpoeder proberen. De talk neemt vet op en als je geluk hebt, verdwijnt zo ook de vlek uit je broek.
  4. Tot slot kun je natuurlijk ook gewoon niks doen, de lederhose is op zijn best als hij een verhaal kan vertellen. Een vlek hoort daarbij.

Laat de lederhose lekker zoals hij is, zoals Uris in (waarschijnlijk) onvervalst bayerische je tot slot uiteindelijk in onderstaande clip toesnauwt. Want in München, daar malen ze niet om een vlek. Hoe vetter en viezer, hoe beter je voor de dag komt met je lederhose.

Oktoberfest bezoeken

Waarschuwing; Leer kan niet tegen zuur

Bijzonder is dat leer dus best tegen vet en bier kan. Maar er zijn twee dingen die volgense het volgende filmpje echt niet kunnen en dat is maar niet tegen zuur, zoals champagne, citroensap of wijn. Nu is rode wijn altijd een beruchte vlekkenmaker maar champagne zou gevoelsmatig in dezelfde categorie als bier kunnen vallen en citroen is toch een bekende vetoplosser. Misschien is dat dan ook de boosdoener, het zuur tast het leer aan. Het kan natuurlijk ook een beiers verzinsel zijn om ervoor te zorgen dat er vooral veel bier gedronken blijft worden op het Oktoberfeest en géén wijn, champagne of citroensap.

Tot slot

De beste voorbereiding voor het oktoberfeest is een perfecte outfit. Omdat het eigenlijk een feest is voor de locals, val je behoorlijk op in een gloednieuwe lederhose. Maak je dus vooral niet te sappel over een paar vlekken. Ga je naar het oktoberfeest, zorg dan dat lederhose vooral niet te nieuw is en check of ook de rest van je outfit klopt. Want net als een paar klompen je nog geen boer maken, ben je er niet met alleen een lederhose. Haferl schuhe of alpenschoenen (mit gummi of leren zool) , loferl (soort beenwarmers) en trachten kousen horen er bij. Eigenlijk is een vest ook een must, net als een traditioneel trachtenhemd. En tot slot natuurlijk je trachtenjanker. Wat dat is lees je hier.

Samengevat: Hoe houd je je lederhosen schoon?

De Beieren zeggen: niet. Hoe dreckiger, hoe besser. Dus eigenlijk hoef je je hoofd niet te breken over de wasvoorschriften. Gewoon een plens bier erover en “es geht wieder weiter du“! Hoe beter de kwaliteit, hoe minder onderhoud zou je denken. Dat is zeker waar voor de gladde leren broeken, maar de lederhosen met geschuurd leer of die van suède kun van prima kwaliteit zijn, maar vertonen wel eerder vlekken die er ook nog eens moeilijk uit te halen zijn. Voeg daarbij dat door het vele zitten de bilpartij sowieso zal slijten en glad worden, dan kun je beter kiezen voor een glad- of vetleren lederhosen omdat het daar een veel natuurlijker gezicht is wanneer delen donkerder worden en mogelijk zelfs gaan glanzen.

Wil je je toch wagen aan het onderhoud of wassen van je lederhose, check dan eerst het materiaal waarvan je lederhose gemaakt is:

Is de buitenkant glad en stevig of voelt de lederhose meer aan als fluweel?

Lederhose van glad leer

Deze broeken behoeven eigenlijk geen onderhoud. Naarmate je de broek langer draagt zal hij er mooier uit gaan zien. Glad en donker op bovenbenen en billen, de rest lichter van kleur. Vergelijkbaar met used denim maar dan precies omgekeerd.

  • Impregneren; beetje leervet of kleurloze schoencrème kun je gebruiken om het leer soepel te houden.
  • Vlekken; De voering kun je eventueel voorzichtig op de hand wassen. Zorg ervoor dat het leer zoveel mogelijk droog blijft.
  • Drogen; Leer nooit drogen op de verwarming maar liefst buiten, in de wind. Droog deppen en eventueel borstelen.

Lederhose van suède

  • Impregneren; gebruik preventief suède spray. Hierdoor voorkom je vuil en vlekken. De spray zorgt ervoor dat het suède met een vuil en waterafstotende laagje bedekt wordt.
  • Vlekkenbehandeling; vlekken eventueel voorbehandelen zoals hierboven aangegeven, laten drogen en dan uitborstelen. Als je een lederhose draagt, natuurlijk bier drinken in plaats van rode wijn. Doe je dat toch dan kun je de truc met zout proberen of deppen met lauw water en azijn.
  • Stomerij; wil je per se een lederhosen als nieuw houden, dan kun je hem naar de stomerij brengen. Maar niet chemisch reinigen!! Net als bij de glad leren lederhosen is het juist mooi wanneer je suède broek er een beetje ingelopen uitziet. Een nachtje buiten hangen houdt hem lekker fris.

Leer moet ademen

Omdat leer een natuurproduct is dat moet kunnen ademen, is het raadzaam je lederhosen nooit in een plastic tas of zak op te bergen. Beter hang je hem netjes op een houten kleerhanger. Als het leer vochtig is, kun je de broek opvullen met krantenpapier om te drogen. Eventuele schimmelsporen kun je met vaseline verwijderen. Zowel nà als voor gebruik een nachtje luchten is aan te bevelen. Eventueel binnenste buiten.

Last but but least, een echte lederhose glimt. Van blijdschap zullen we maar zeggen.

Leave a Reply